Je ziet het steeds vaker: mensen die een duik nemen in natuurwater ongeacht de temperatuur. Susan Houbraken (48) doet al jaren aan ‘natuurzwemmen’ en geeft workshops aan beginners. “De meesten hebben het wandelrondje nu wel gehad.”
Steeds meer mensen doen aan natuurzwemmen. Waar komt deze trend vandaan?
“In Scandinavische landen is dit onderdeel van de cultuur. Zij gaan heel anders om met kou en daar kunnen wij nog veel van leren. Mensen in bijvoorbeeld Finland of Noorwegen omarmen zwemmen als een sport die erbij hoort, juíst in de winter. Het is daar ook veel beter geregeld: een veilige steiger voor je kinderen, openbare toiletten en sauna’s in de buurt…”
Sinds corona duiken steeds meer mensen in ijskoud natuurwater. Waarom?
“We zijn massaal aan het wandelen geslagen, maar de meesten hebben het wandelrondje nu wel gehad. Veel mensen zijn op zoek naar een alternatief. In koud water kun je ontspannen, word je fit en werk je aan je immuunsysteem. Dat laatste is natuurlijk ook enorm belangrijk in tijden van corona. Koud water gaat je natuurlijk niet beschermen tegen een besmetting, maar het is tijdens pandemie wel belangrijk om aan je weerstand te blijven werken.”
Wat was voor jou de reden om in de natuur te gaan zwemmen?
“Het is er met de paplepel ingegoten. Ik ben opgegroeid in Drenthe en mijn ouders hadden in de tuin een hele grote zwemvijver aangelegd, dus als kind zwom ik van maart tot oktober. Naarmate ik ouder werd, deed ik het nog maar één keer per week tot ik in 2016 een auto-ongeluk kreeg. Ik liep blijvend nekletsel op en kon mijn linkerarm niet meer optillen. Zwemmen in ijskoud natuurwater werd mijn medicijn. Ik voelde door de kou de pijn niet meer en ik werd langzaam mobieler. Nu lig ik zo’n drie á vier keer per week in het water. Maar er zijn tijden geweest dat ik het iedere dag deed en in de winter soms twee keer per dag ging zwemmen.”
Wat zijn de voordelen?
“Voor mij is het grootste voordeel dat ik tot rust kom. Het is echt mijn genietmomentje waarin ik één ben met de natuur. Zwemt er een zwaan voorbij, dan maakt dat echt mijn dag. Het heeft ook een hoop gezondheidsvoordelen: je wordt sterker, fitter en het geeft je immuunsysteem een boost. Ik zeg ook weleens dat het mijn natuurlijke botox is: je hoofd onderdompelen in ijskoud water trekt alles glad. De kou reset je lichaam als het ware. Ik ben zelf eigenlijk nooit ziek. Ons lichaam is lui geworden: we kleden ons altijd warm of zetten de thermostaat aan. Als je lichaam in aanraking komt met het koude water moet het actief aan de bak.”
Cynici vinden: ‘je kunt ook een koude douche nemen’
“Een koude douche is óók hartstikke goed, maar je kunt het niet vergelijken met in de natuur zijn. In de badkamer is het meestal lekker warm, maar je ervaart niet de zachtheid van het water. Ik neem ook weleens een ijsbad, maar ook dat geeft een minder grote kick dan zwemmen in de natuur.”
Binnenkort ligt je boek ‘Buiten zwemmen, een frisse duik in natuurwater’ in de winkel. Waarom de keuze om daar nu over te schrijven?
“Mijn boek heb ik in september 2018 in eigen beheer uitgebracht, maar ik ben eind januari benaderd door een uitgever. Hij zag dat sinds corona steeds meer mensen buiten in de kou gingen zwemmen en wilde graag een boek daarover uitbrengen. Tijdens het researchen zag hij dat ik daar al een boek over heb geschreven, dus besloten we het opnieuw uit te brengen.”
Wat als je koudwatervrees hebt, maar toch wilt natuurzwemmen?
“Ik zeg altijd: ‘kou is een emotie’. Koudwatervrees zit in je hoofd en wie hier last van heeft, doet er goed aan om langzaam kou te gaan omarmen. Zet de verwarming eens lager of laat die warme trui in je kast hangen; implementeer de kou in je leven.”
5 tips voor beginners
Wil je ook beginnen met zwemmen in natuurwater, maar heb je geen idee waar je precies moet beginnen? Dan heeft Susan vijf tips voor je:
- Kijk op zwemwater.nl waar je kunt zwemmen en of het veilig is. Het is belangrijk dat je goed in en uit het water kunt komen.
- Het is handig om te weten hoe warm of koud het water is, zodat je jezelf daarvoor op kunt voorbereiden. Watertemperaturen kun je vinden op waterinfo.rws.nl.
- Zorg dat er altijd iemand bij je is, het liefst ook ín het water.
- Zwem je op een plek waar ook vaarverkeer is, neem dan een boei mee of draag een felle badmuts zodat mensen je kunnen zien.
- Last but not least: houd het in het begin kort en laat je lichaam wennen aan het koude water. Een korte dip is ook voldoende.
Susan geeft de workshop Zwem de zomer in waarin ze je laat kennismaken met therapeutisch koudwaterzwemmen. Haar boek Buiten zwemmen, een frisse duik in natuurwater ligt vanaf 9 april in de (virtuele) winkels.
Verschenen in Libelle, 31 maart 2021
Wat heerlijk om te lezen. Een aantal overeenkomsten met mijzelf. Ook voor mijn gezondheid werd zwemmen in koud water geadviseerd, al in de jaren 1957+ Mijn toenmalige huisarts wist dat al en zo’n belangrijk advies op zo jonge leeftijd, blijft je voor je hele leven bij. Ik heb me daar dus altijd al op gefocust. Ook ik ben weer meer gaan zwemmen, toen mijn jongste een nieuwe fase in ging: de kleuterschool. Toen kreeg ik overdag weer de handen vrij en ben met andere huisvrouwen op les gegaan. Voor mij te beginnen bij zwemvaardigheid1
En nu in de Coronatijd is mijn wens van al een paar jaar geleden om de winter door te zwemmen , nu in vervulling gegaan.